Herbergen van verlies
Af en toe verschijnt er een juweeltje in boekenland. Het boek 'Herbergen van verlies. Thuiskomen in het Land van Rouw' van Riet Fiddelears-Jaspers en Sabine Noten is er zo een. Een helder geschreven en zeer compleet boek over verlies en rouw. Over de pijn en de trauma's die we in de loop van ons leven oplopen en de impact daarvan op ons functioneren, onze relaties, ons bestaan. En over de manieren waarop we ons tegen die pijn beschermen, waardoor het stromen van onze levensenergie soms ernstig geblokkeerd kan raken. Fiddelaers en Noten gaan uitgebreid in op de relatie tussen onze hechtingsgeschiedenis en de manier waarop we later in ons leven omgaan met verlies. Een ander hoofdstuk gaat over loyaliteiten en de invloed van onze familiegeschiedenis. Ook beschrijven ze de uiteenlopende gevoelens die zich bij rouw kunnen voordoen, zoals (gestold) verdriet, boosheid, angst, schuld en schaamte, maar ook intimiteit en vreugde. Het is duidelijk dat hier twee zeer deskundige therapeuten aan het woord zijn, over wiens schouder we als lezer meekijken naar wat zij in hun praktijkruimte meemaken.
De schrijvers maken onderscheid tussen het traumadeel, het overlevingsdeel en het gezonde deel en laten zien hoe je met elk deel aan het werk kunt in de begeleiding. Wat me nog het meeste trof is de liefdevolle benadering die door het hele boek voelbaar is en het doorleefde taalgebruik waarmee Fiddelaers en Noten woorden geven aan deze complexe materie. Ze illustreren hun wetenschappelijke kennis met sprekende voorbeelden van cliënten, eigen ervaringen, gedichten en liedteksten. Daardoor herken je als lezer ook je eigen ervaringen met verlies. Als therapeuten putten ze bij hun begeleiding uit tal van therapeutische tradities zoals psychodrama, systeemopstellingen met vloerankers en poppen, tekenen, zorg voor het innerlijke kind, genogrammen en focussen. De kern is uiteindelijk dat de begeleider volledig aanwezig is bij (de pijn van) de cliënt en de cliënt de gelegenheid geeft de eigen verliesgeschiedenis - stap voor stap - te (her)ontdekken en de daarbij opgelopen pijn te doorleven. Een boek voor eenieder die meer wil begrijpen van eigen verlieservaringen en het vertrouwen op wil doen dat heling mogelijk is. En een absolute must voor iedere therapeut, coach en organisatieadviseur.
Uitgegeven door In de Wolken, Heeze 2014, ISBN 978 90 7717 916 1.