Mentaliseren: een wat lastig begrip voor iets heel alledaags en noodzakelijks. Want nagaan waarom je doet zoals je doet (zelfreflectie) en je inleven in anderen (inlevingsvermogen) zijn twee kanten van de mentaliserende medaille. En in deze roerige tijden kan het geen kwaad ons zelfinzicht te vergroten en ons voor te stellen waarom anderen doen zoals ze doen.
Boeiende boeken
In 2016 schreven Peter Bleumer en ik het boek Mentaliserend coachen: bevorder zelfreflectie en inlevingsvermogen in organisaties. Al enige tijd zijn er nog twee Nederlandstalige boeken over dit onderwerp. Francien Dekker-van der Sande en Paula Sterkenburg schreven Mentaliseren kun je leren (introductie in Mentaliseren Bevorderende Begeleiding). Dit boek vormt een handreiking voor alle begeleiders van mensen met een visuele en/of verstandelijke beperking die te maken hebben met problematische gehechtheid, psychiatrische stoornissen en/of gedragsstoornissen. Een heel praktijkgericht boek, uitgegeven door Bartiméus, het bekende instituut.
Recent verscheen De kracht van mentaliseren (Joost Hutsebaut, Liesbet Nijssens, Miriam van Vessem; uitgave Boom). De auteurs, alle drie klinisch psycholoog, gaan uitgebreid in op wat mentaliseren is en de relatie met opvoeding en gehechtheid. De (bekende) invloed van onveilige hechting in de kindertijd op het mentaliserend vermogen wordt besproken. Nieuwe informatie bevatten de hoofdstukken over epistemisch vertrouwen, een kernbegrip dat de laatste jaren is uitgewerkt door de grondleggers van MBT (Mentalization Based Treatment), Fonagy en Bateman. Epistemisch vertrouwen is iemands vertrouwen in anderen en de bereidheid om kennis van die anderen aan te nemen. Het is de grondslag om te kunnen leren, want het betekent dat je ervan uit wilt gaan dat de ander kennis heeft die zowel betrouwbaar is als dat die kennis voor jou persoonlijk relevant en helpend is. Voor coaches is het bevorderen van dit epistemisch vertrouwen bij hun cliënten van groot belang, omdat cliënten anders niet bereid zijn iets van je aan te nemen. Dit is des te belangrijker bij cliënten met weinig mentaliserend vermogen, want bij hen is het niet vanzelfsprekend dat de coach relevante kennis aanbiedt.
Nieuwe inhoud trainingen
Door de uitdijende kennis over mentaliseren hebben wij onze training rond dit onderwerp vernieuwd.
In de Training Mentaliserend coachen (twee blokken van twee dagen) ligt de nadruk op het werken met individuen. Je oefent uitgebreid met de gesprekstechnieken om mentaliseren te bevorderen. Nieuw is de aandacht voor het vergroten van het epistemisch vertrouwen bij je cliënten. Ook nieuw is de aandacht die we besteden aan het werken met wat er gebeurt in de coach-cliënt relatie in het hier-en-nu. Hoe kun je wat er in de communicatie met de cliënt gebeurt bespreken en gebruiken in de coaching?
In de training maken we gebruik van ons eigen boek Mentaliserend coachen.
