Aldus de verzuchting van een leerkracht in het nieuwe boek Mentaliseren in de klas (Boom, 2023). Geen verwonderlijke reactie, want de auteurs Joost Hutsebaut en Liesbet Nijssens zijn allebei psycholoog. En het gedachtegoed rond mentaliseren komt oorspronkelijk uit de psychotherapie. Desalniettemin schreven de auteurs een praktisch boek voor leerkrachten, intern begeleiders en andere onderwijsprofessionals. Zij gaan ervan uit dat de klas een bolwerk van relaties is, zowel met leerlingen als met ouders, collega's en bestuurders. De leerkracht is aangesteld voor vakinhoud (zoals rekenen, taal e.d.) maar moet ook al die relaties managen. En daarbij is kennis van mentaliseren (d.w.z. zelfreflectie en inlevingsvermogen) essentieel.
Mentaliseren in de klas is opgebouwd uit drie belangrijke pijlers uit de psychologie: gehechtheid, mentaliseren en (epistemisch) vertrouwen. De auteurs vertalen deze pijlers naar concrete handvatten voor verschillende situaties waarmee leerkrachten te maken krijgen: in de klas, op het speelplein, in de lerarenkamer, tijdens besprekingen met ouder
Het is verheugend nieuws dat er steeds meer Nederlandstalige boeken over mentaliseren op de markt verschijnen. De auteurs van Mentaliseren in de klas schreven eerder (in 2021, samen met Miriam van Vessem) De kracht van mentaliseren. In dit boek gaan zij uitgebreid in op wat mentaliseren is en de relatie met opvoeding en gehechtheid. In 2016 schreven Peter Bleumer en ik het boek Mentaliserend coachen, over het bevorderen van zelfreflectie en inlevingsvermogen in organisaties. Hierin beschrijven wij de achtergronden van gebrek aan zelfreflectie en inlevingsvermogen en hoe je cliënten effectief kunt coachen. Francien Dekker-van der Sande en Paula Sterkenburg schreven in 2015 Mentaliseren kun je leren. Dit boek vormt een handreiking voor alle begeleiders van mensen met een visuele en/of verstandelijke beperking.
