Op 22 februari 2021 nam trainer/coach Marijke van Dusseldorp van Mimicri training deel aan onze online workshop de Wijsheid van je Innerlijke Criticus. Naar aanleiding daarvan schreef ze deze prachtige en rake blog. Met dank aan Marijke, dat we haar blog op onze website mochten plaatsen.
Het gevecht met mijn Innerlijke Criticus
Mijn Innerlijke Criticus hield me laatst weer lekker onder schot. Ik was meer dan een uur bezig met het maken van een korte post op LinkedIn, die ik vervolgens niet durfde te posten. Ik voelde me een loser, het was pure tijdverspilling. De eerste versie gleed zo uit mijn pen. Maar toen ik hem daarna nog eens overlas kwam mijn Innerlijke Criticus zich ermee bemoeien. En wat ik ook veranderde en aanpaste, hij wist van geen wijken.
‘Deze toon is veel te streng. Zo wil niemand naar je training komen.’
‘Dit is te beknopt, hier snapt niemand wat van.’
‘Zoiets heb je al eens eerder geschreven.’
‘Dit is nu typisch iets voor een blog.’
‘Deze zin is te belerend.’
‘Weet je dit wel zeker? Beter eerst dat boek lezen.’
‘Hier ben je toch net iets te persoonlijk, wil je dat echt?’
‘Veel te lang, het is maar een post!’
‘Je haalt twee onderwerpen door elkaar, dat werkt hier niet.’
‘Jee Marijke, je besteedt hier nu echt veel te veel tijd aan!’
Je herkent het vast, die stem in je hoofd voor wie het nooit goed genoeg is. Het is een stem die je kan verlammen, die je incompetent doet voelen. Iedereen heeft daar last van, maar sommigen wat meer dan anderen. Bij mensen in mijn training en coaching is die innerlijke kritische stem vaak behoorlijk actief. Reden temeer om mee te doen aan een workshop van Judith Budde, verbonden aan opleidingsinstituut Het Balkon. En daar kreeg ik zeker geen spijt van.
Hoe groter de kwetsbaarheid, hoe harder de stem van de innerlijke criticus
Allereerst was het fijn om te ontdekken dat mijn Innerlijke Criticus op lang niet alle onderwerpen zo hard van zich laat horen. Als het gaat over mijn leefstijl (voeding, bewegen), dan hoor ik een zacht gefluister. Maar als het gaat over mijn bedrijf, dan voelt het alsof ik onder schot lig. Ik snap nu hoe dat komt: hoe groter de kwetsbaarheid, hoe harder de Innerlijke Criticus van zich laat horen. Dat is een gegeven. Zo werkt dat bij iedereen.
Kennelijk voel ik me nu qua leefstijl niet zo kwetsbaar, en dat klopt ook. Ik ben hierover best tevreden met mezelf. Dat was tijdens mijn puberteit wel anders. Toen vuurde de Innerlijke Criticus juist op dit punt onophoudelijk zijn commentaar op me af. In die periode kampte ik met eetproblemen. Gelukkig heb ik die sinds mijn eerste zwangerschap achter me kunnen laten. Dit is vast wat Judith bedoelde met ‘de Innerlijke Criticus groeit met je mee’.
De Innerlijke Criticus is dus ook meegegroeid met de ondernemer, coach en trainer die ik nu ben. In deze rollen ben ik een mooie prooi voor hem. Als ondernemer moet ik zichtbaar zijn voor mijn klanten, anders verdien ik niets en word ik bedreigd in mijn autonomie. Maar bij alles wat ik deel op sociale media voel ik me kwetsbaar. Vinden mensen mij wel een leuk mens? Sla ik de juiste toon aan? Ik word bedreigd in erbij horen. De twee polen waar we in essentie telkens een balans in moeten zien te vinden: verbinding enerzijds en autonomie anderzijds.
De Innerlijke Criticus bemoeit zich met alles, met ons hele bestaan
Ik begrijp nu beter dat de Innerlijke Criticus nooit, echt nooit, tevreden zal zijn. Hij is altijd van de partij, zit altijd te vitten, wat ik ook doe, ik zal het in zijn ogen nooit goed doen. Het helpt om dat te beseffen. Ik kan er daardoor anders naar luisteren. Want ik ben niet mijn Innerlijke Criticus, mijn Innerlijke Criticus is onderdeel van wie ik ben.
Het helpt ook dat ik nu weet dat bij iedereen tijdens de kindertijd de Innerlijke Criticus zijn intrede doet. Ouders voeden kinderen op: dit mag niet, dat mag wel. In deze periode wordt de Innerlijke Criticus geboren, als een noodzakelijke zelfcorrectie voor socialisatie. Hij neemt de kritiek van de mensen om ons heen in zich op, zoals die van onze ouders en docenten (soms is het ook net of ik mijn moeder hoor praten). Als je ouders streng of veeleisend waren is de kans groot dat je Innerlijke Criticus dat ook is.
Ook de verwachtingen die de maatschappij van je heeft hoor je terug in de stem van de Innerlijke Criticus. Hij wil ons bescherming bieden, en veiligheid. Door ons aan te passen aan onze (vaak meer extraverte) omgeving en te voldoen aan de eisen die anderen aan ons stellen. Zo behoedt hij ons voor schaamte en pijn. Druk baasje dus! De hele tijd voor mij aan het werk, met goede bedoelingen nog wel. Jammer alleen dat hij van geen ophouden weet en het zo vervelend zijn strot uitkomt.
Mezelf verdedigen is geen optie
Hoe is het nu met de Innerlijke Criticus, terwijl ik dit stukje schrijf? Hij vraagt zich af wat Judith van dit stukje gaat vinden, zij is tenslotte de expert. Heb ik het wel goed begrepen? Had ik niet beter eerst het hele boek ‘De innerlijke criticus ontmaskerd’ van Hal en Sidra Stone kunnen lezen? Maar verder voelt het al wat relaxter dan vorige week. Ik weet nu waarom hij zich zo roert als ik van me laat horen. Aangezien de aanval altijd zijn (goedbedoelde) strategie zal zijn, is verdedigen hopeloos en dus geen optie. Het gaat niet om winnen of verliezen, ik zal met hem moeten leren samenleven.
Nu herinner ik me weer de Aikido lessen, een Japanse gevechtskunst die ik een blauwe maandag heb beoefend. Ik leerde om vanuit een open houding de kracht van de aanval te gebruiken om zelf weer ‘in control’ te komen. Aikido betekent vrij vertaald ‘de weg van harmonie’. Harmonieus samenleven met mijn Innerlijke Criticus, dat lijkt me wel wat. Maar eerlijk gezegd vrees ik (of is dat de Criticus in mij?) dat ik daar nog veel oefening voor nodig heb. Misschien weer een lesje Aikido nemen als de sportscholen straks weer open zijn?
Marijke van Dusseldorp
Marijke van Dusseldorp van Mimicri Training (https://mimicri-training.nl/) coacht en traint introverte professionals bij het vinden van evenwicht tussen naar binnen en naar buiten gericht zijn. In deze wereld waarin zichtbaar zijn zo sterk gewaardeerd wordt, zowaar een hele uitdaging.
Wil je ook meedoen aan de workshop De wijsheid van je Innerlijke Criticus. Klik dan op de link voor informatie en data.
