Moedig zijn, wie wil dat nou niet? We beschouwen moed als een positieve eigenschap. Maar zijn we het ook? Hoe vaak gaan we moedig gedrag juist uit de weg, voor de lieve vrede, uit angst voor sociaal ongemak, afwijzing of mislukking? Het vraagt moed om onze angsten en verlangens aan te kijken in plaats van ze te onderdrukken of te negeren. Het is dapper om dingen aan te kaarten of voor zaken op te komen die we belangrijk vinden, als dat niet zonder risico is. Zoals het gesprek aangaan met een disfunctionerende medewerker, waarvan je weet dat het noodzakelijk is maar waar je ook zo tegenop ziet. Of zoals het stevig durven ingrijpen in de koers van de organisatie, omdat de resultaten onvoldoende zijn.
Over dit belangwekkende onderwerp was in de managementliteratuur wonderbaarlijk genoeg nog niet veel geschreven. Andor de Rooy bracht daar verandering in met zijn uitstekend geschreven boek Moed. Over gedurfd leiderschap, waarin hij een lans breekt voor meer moedig gedrag van leiders in organisaties. Volgens De Rooy is moedig leiderschap het vermogen van een leider om op een kritiek moment, ondanks risico, pijn of angst datgene te doen wat noodzakelijk is voor de organisatie. De opbrengst daarvan is realisme, richting, resultaat, respect en toegevoegde morele waarde. Begerenswaardige zaken waar je dus wel moed voor moet tonen. En waarvoor je teleurstellingen moet kunnen incasseren, want moedig gedrag wordt zeker niet altijd beloond.
Door het hele boek heen word je als lezer uitgedaagd om eerlijk naar jezelf te kijken en je de vraag te stellen: hoe moedig ben ik zelf op momenten dat het erop aankomt? De Rooy gidst je daarbij in zes toegankelijk geschreven hoofdstukken langs allerlei aspecten van dit vraagstuk. In ieder hoofdstuk vind je een aantal vragen die je helpen om zelfonderzoek te doen en na te denken over waar jij moed voor nodig hebt.
Thema's die hij in dit aan de orde stelt:
* Wat is moed en wat is lafheid? En wanneer is er sprake van roekeloosheid?
* Wanneer is moed nodig? De Rooy schets een 8-tal kritieke momenten die je kunnen helpen de realiteit onder ogen te zien en op een cruciaal moment het juiste te doen.
* Wat is de relatie tussen pijn, angst en moed? En hoe kun je angst en pijn hanteren, zodat je vrij blijft om te handelen?
* De Rooy introduceert het begrip moedmotief: datgene wat het waard maakt om moed voor te tonen, risico’s te nemen en angst en pijn voor te doorstaan. Hij onderscheidt drie verschillende moedmotieven: persoonlijke motieven zoals behoeften en ambities in je persoonlijk leven; organisatie-motieven in het belang van je organisatie of de samenleving; en nobele moedmotieven zoals het pal staan voor een principe of een waarde. Hoe sterker je moedmotief, hoe gemotiveerder je zult zijn om moed te tonen.
* Tot slot doet hij een oproep voor het gebruik van je gezonde verstand, om te voorkomen dat moed tonen een doel op zich wordt. Want dan is je ego teveel betrokken.
Een inspirerend boek dat me tot nadenken stemde over mijn eigen leiderschap, als ondernemer en als begeleider van mensen in organisaties. Hoe vaak ga ik zelf lastige gesprekken uit de weg? Hoe moedig durf ik zelf te zijn en wat is op dit moment belangrijk om moed voor op te brengen? Wezenlijke vragen om regelmatig bij stil te staan en dit boek is daar een goede leidraad voor. Warm aanbevolen!
Moed. Over gedurfd leiderschap, Andor de Rooy, uitgeverij Van Duuren Management, Culemborg, 2016.
Andere boeken over moed:
* De moed van imperfectie. Laat gaan wie je denkt te moeten zijn, Brené Brown, Lev./ A.W. Bruna Uitgevers B.V., Utrecht, 2013.
* Moed, Damhuis Elshout Verschure Organisatieadviseurs.
* Factor moed. Durven kiezen en volharden in BV Nederland, Marinka Lipsius en Remco Claassen, Uitgeverij Boom, 2016.