Poeh, wat een week. Ik heb een flinke kater dat Hillary Clinton het niet geworden is. Want dan hadden we 3 bevlogen sterke vrouwen op wereldtoneel gehad: Merkel, May en Clinton, die mij gezamenlijk een gerust gevoel geven. Nu worden we omringd door 3 bokito’s: Trump, Poetin en Erdogan. Zij maken me bang. Ik probeer er al de hele week met de ogen van Voice Dialogue naar te kijken. Het verwart me. Er zijn zoveel perspectieven mogelijk. Wat gebeurt er toch in de wereld dat narcisten zoals Trump 50% van de stemmen weten te trekken? Dat zóveel mensen kiezen voor een man die zich zo schaamteloos door zijn instincten laat leiden.
Op de NOS zag ik een aangrijpend filmpje (http://nos.nl/artikel/2142608-staalarbeiders-voelden-zich-gehoord-door-trump.html) over een Amerikaanse staalarbeider, een van die zogenaamde boze blanke mannen van middelbare leeftijd aan wie we Trump te danken hebben.
De man staat verslagen bij het hek van een gesloten staalfabriek, bezorgd over de 1200 families die daar vroeger werkten. Hij had zijn hoop gevestigd op Obama. En daarvóór misschien wel op Bill Clinton. Tevergeefs. Nu heeft hij op Trump gestemd, want die begrijpt hem wél. Of tenminste, dat hoopt hij. Hij huilt omdat het hem pijn doet dat zijn land zo verdeeld is. Hij wil niets anders dan een betere toekomst. Hij wil gehoord worden in zijn pijn en hij wil hulp bij de armoede in zijn streek. Hij is wanhopig.
Deze doodgewone man geeft een antwoord op mijn vragen. We willen allemaal gehoord worden.
De illegale Mexicaan, de homoseksueel, de moslima en óók de witte staalarbeider. Als we groepen mensen in de samenleving stelselmatig niet horen - of zij zich niet gehoord voélen - dan wordt hun stem uiteindelijk vertolkt door een schreeuwlelijk: Trump (of Wilders). Want een schreeuwlelijk schuwt geen enkele middel om gehoord te worden.
Uit Voice Dialogue-sessies weten we dat lang genegeerde onderdrukte stemmen zich in eerste instantie woedend manifesteren, demonisch, monsterlijk. Zodra ze zich weer gehoord voelen, verdwijnt die vervorming en kan het verlangen geuit worden. Ik denk niet dat deze staalarbeider een muur wil aan de grens met Mexico. Hij wil zich veilig voelen. Ben ik erg naïef als ik hoop dat dit ook nu zal gebeuren? Dat aandacht en inlevingsvermogen voor de stem van de vergeten groepen helpt om de verdeeldheid te verdrijven en verbondenheid en wederzijds begrip te bevorderen?
Ik zag nog iets anders. De manier waarop Amerika zijn kiesstelsel heeft ingericht werkt polarisatie in de hand. Je bent republikein of democraat, je bent voor of tegen. En zo switchen ze daar van de ene pool naar de andere. Na jarenlang strijden voor Obamacare (eerst Hillarycare) schaft Trump dat domweg weer af. Alsof de discussie daarmee gesloten is. Natuurlijk niet! Net als bij de Brexit. Cameron dacht dat hij met een referendum voor eens en voor altijd kon afrekenen met de mensen die uit de Europese Unie wilden. Maar zo werkt het niet. Nu de Brexit een feit is, is er een ándere groep die zich niet gehoord voelt want die wil er juist ín blijven. Van het ene uiterste naar het andere.
Waar is het Bewuste Ego? Waar zijn de krachten die in het midden staan en naar alle stemmen luisteren en de onderliggende kwetsbaarheid van al die stemmen horen? Trump lijkt me daar niet voor in de wieg gelegd. De man ontbeert zelfreflectie en inlevingsvermogen. Wie kan deze rol op zich nemen?
We gaan zien wat er gebeurt in Amerika. Voor de man uit het filmpje hoop ik dat Trump hem werkelijk gehoord heeft, want anders is deze staalarbeider over 4 jaar een uiterst cynische man die zijn vertrouwen in welke politiek dan ook verloren is. Maar de hypocrisie waarmee Trump in zijn allereerst dagen als president-elect alweer opereert en vooral zaken doet met het groot kapitaal, is stuitend en verontrustend. Ik hou mijn hart vast.
